توضیحات
زرشک پفکی اعلا
زرشک پفکی گیاهی است که از میوه آن در غذا، نوشیدنی و به صورت مربا و شربت استفاده میکنند. این دانه های ترش و خوش طعم خواص بسیار زیادی دارند و برای بدن بسیار مفید هستند.
به دلیل وجود خواص ضد باکتریایی و ضد قارچی که زرشک دارد، خوردن آن باعث پیشگیری از بیماریهای مربوطه میشود.
یکی از محصولاتی که مخصوص کشور ایران است، زرشک است که به طور ویژه در خراسان رضوی کاشت میشود. زرشک در کنار زعفران، از سوغاتیهای مشهور استان خراسان رضوی است.
این محصول خوش رنگ و ترش مزه، یکی از پایههای زرشک پلو با مرغ است که موردعلاقه همه عاشقان غذا است.
با توجه به کاربرد زیادی که زرشک در غذاهای ایرانی دارد، خرید زرشک پفکی طرفداران زیادی دارد، پس بهتر است بتوانید کیفیتهای مختلف زرشک را تشخیص دهید. در این مقاله به نکاتی که در تشخیص و خرید زرشک پفکی به شما کمک میکند، میپردازیم.
آشنایی اجمالی با زرشک
زرشک گونه درختی همیشه سبز و پهن برگ است که میوههای سرخ رنگ بیضی شکل با مزه ترش دارد. از دیرباز زرشک به عنوان یک گیاه سم زدا برای مصارف دارویی مورد استفاده قرار میگرفته است و در حال حاضر با مزه ترش و طبع سرد و خشک برای مصارف مختلفی کاربرد دارد.
زرشک از گیاهان بومی مناطق معتدل و نیمه استوایی محسوب میشود که به ندرت در اروپا، آسیا، آفریقا، آمریکای شمالی و جنوبی یافت میشود. زرشک قرمز از محصولات و سوغاتیهای محبوب و پرطرفدار استان خراسان رضوی بهحساب میآید که بخش عظیمی از بازار زرشک جهان را به خود اختصاص داده است.
این محصول به عنوان ماده اصلی برای تهیه زرشک پلو با مرغ بهکار میرود؛ از اینرو همواره خرید زرشک پفکی در بازار روز خشکبار و گیاهان دارویی کشور مورد استقبال قشر مختلف جامعه قرار گرفته است.
تشخیص انواع زرشک
تشخیص زرشک خوب از بد چندان کار سختی نیست و فقط نیاز به چند ترفند ساده و توجه کردن دارد. کلاهبرداری در همه بازارها دیده میشود و متاسفانه بازار خرید و فروش زرشک هم از این داستان مستثنی نیست؛ بنابراین با دانستن چند ترفند میتوان یک خرید کاملا مقبول و باکیفیت داشت. در ادامه به ویژگیهای زرشکهای باکیفیت و بیکیفیت میپردازیم.
هرچقدر زرشک توپرتر و گوشتیتر باشد که در اصطلاح به آن زرشک پفکی میگویند، مرغوبتر است، ظاهر بهتر و قیمت بالاتری دارد و خوشطعمتر است. درعوض هرچه زرشک لاغرتر و خشکتر باشد و رنگش تیرهتر شود، به اصطلاح زرشک دانه اناری نام دارد که کوچکتر است و حجم ندارد، قیمت پایینتری نیز دارد. در نتیجه هرچه زرشک گردتر، قرمزتر و گوشت دارتر باشد، گرانتر هم است. البته روشن بودن بیش از حد زرشک هم نشانه باکیفیت بودن آن نیست و کاملا برعکس به این معناست که زرشک نرسیده است.
زرشک پفکی
نام لاتین: Berberis
طبع زرشک سرد و خشک است. زرشک از گونه گیاهان درختچهای تیغدار است که طول آن بین ۱ تا ۵ متر است. چوب درختچه قرمز، قهوهای و یا زرد رنگ است. برگها به شکل بیضی بوده و دندانههای تیز دارد.
میوه درختچه زرشک قرمز رنگ و دارای مزه ترشی است. ریشهٔ این درختچه را آئرخیس نیز می گویند. در اواخر بهار و اوایل تابستان شکوفه های این بوته به زیبایی نمایان است. غنچه زرشک اول زرد رنگ است که رنگ آن در فصل پاییز به رنگ قرمز تیره تبدیل می شود.
ریشه، پوست ریشه، ساقه، برگ و میوه این گیاه برای انواع مصارف مورد استفاده قرار می گیرد. زرشک از گیاهان بومی در مناطق معتدل و نیمه استوایی است و در اروپا، آسیا، آفریقا، آمریکای شمالی و جنوبی هم وجود دارد.
تولید و شرایط رشد زرشک
ایران بزرگترین تولید کننده زرشک دنیا است که مهمترین منطقه تولید آن خراسان جنوبی است که تولید 95 درصد از زرشک دنیا را به خود اختصاص داده است. زرشک دانه دار درختچه میوه دهنده و خودرو است که بیشتر در مناطق کوهستانی ایران وجود دارد . این گیاه درشرایط سخت و نامساعد هم میوه های زیادی می دهد.
امروزه در اروپا از زرشک به ندرت استفاده می شود. از جمله کشورهایی که بیشترین استفاده را دارند، ایران است .
زرشک درانواع غذاهای ایرانی مانند پلوها و برنج (مانند زرشک پلو ) و به عنوان طعم دهنده ای برای گوشت مرغ رایج هستند. با توجه به عطر و طعم ذاتی آن ها، گاهی اوقات قبل از اضافه شدن به برنج ایرانی، با قند پخته می شوند.
ارزش غذایی زرشک در 100 گرم
- حاوی 0.6 گرم چربی
- 102 گرم کربوهیدرات
- 0.9 گرم پروتئین
- 0 گرم ویتامین آ
- 750 گرم ویتامین C
از ریشه و ساقه آن هم استفاده های فراوانی می شود که در اروپا و آمریکا برای رنگ کردن لباس از آن استفاده می شود. ترکیباتی که در پوسته زرشک قرار دارد آن را به یک گیاه درمانی در طب سنتی تبدیل کرده است.
خواص زرشک
- درمان اسهال
- درمان سوزش ادرار
- مفید برای واریس
- درمان رماتیسم
- اشتها آور
- هضم راحت تر
- مفید برای زردی و یرقان
- درمان ورم طحال
- درمان بواسیر
- درمان دیابت
- رفع سنگ کلیه
- پیشگیری از سرماخوردگی
- بالا بردن ایمنی بدن
- پایین آورنده چربی خون
- درمانی برای اوره بالا
- برطرف کردن عطش
- درمان کیسه صفرا و…..
مضرات زرشک
مصرف زیاد آن باعث ایجاد نفخ می شود، مضر برای افرادی که سرفه می کنند، مضر برای زنان حامله که می تواند باعث سقط جنین شود. مصرف زیاد موجب ناراحتی در روده و معده می شود. عصاره آن در دوران بارداری و شیردهی مضر است. مضربرای کودکان و….
زرشک هم به صورت تازه و هم به صورت خشک شده در بازار برای انواع مصارف موجود می باشد.
فرق زرشک دانه اناری با پفکی
زرشک پفکی:
- برداشت زرشک با دست انجام میشود.
- میوههای زرشک سالم و بدون پارگی است.
- در سایه، دور از آفتاب و در شرایط و مکان مناسب خشک میگردد.
- نیاز به سوله و مکان مناسب که شرایط تهویه و حفاظتی فراهم گردیده باشد هست.
- تهیه این نوع زرشک مستلزم صرف نیروی انسانی، هزینه و وقت زیاد است.
- میوهها سالم و بادکنکی هستند.
- رنگ میوهها قرمز و یکدست است.
- در فرایند فرآوری کاملا کیفیت و مرغوبیت میوه زرشک حفظ میشود.
- قیمت زرشک پفکی، از انواع دیگر زرشک مانند زرشک دانه اناری و زیر تالاری بالاتر است.
زرشک دانه اناری:
- برداشت زرشک با ضربه زدن انجام میشود.
- معمولا میوهها آسیبدیده و دچار پارگی میشوند.
- عموما زیر نور آفتاب خشک میشود.
- رنگ زرشک قرمز کمرنگ و گاهی زرد و یا قهوهای میشود به علت پارگی برخی از میوهها. پارگی در میوهها نمایان است.
- کیفیت و مرغوبیت آن، پایینتر از زرشک پفکی هست.
- قیمت زرشک دانه اناری ارزانتر از زرشک پفکی است.

